F. Tan: Merhaba. Seni biraz tanıyabilir miyiz?

Gloria Keh: 69 yaşındayım ve Singapur'da doğdum ve yaşıyorum. Çocukluğumdan beri resim yaparım. Müzikten, şiirden ve tabii ki sanattan zevk alıyorum. Evliyim ama çocuğum yok. Ben yalnızım ve yalnızlık içinde çalışırım.

F. Tan: Alaylı mı? Bir sanat okulundan mısınız?

Gloria Keh: Melbourne'daki Teosofi Cemiyeti'nde 10 yıldan fazla bir süre mandala sanatı ve sembolizmi çalışmama rağmen daha fazla kendi kendimi eğittim. İlk resim öğretmenim yağlı boya ressamı rahmetli babamdı. Singapur'daki bir sanat kolejinde kısa bir sanat terapisi kursuna katıldım ve beş yıl boyunca Amerikalı bir ressamın danışmanlığını yaptım.

F. Tan: İşinizde hangi teknikleri kullanıyorsunuz?

Gloria Keh: Bu, hangi ortamda çalıştığıma bağlı. Temelde sezgilerimden resim yapıyorum. Aklımda bir konsept oluyor ama çoğu zaman boyaların ve renklerin bana rehberlik etmesine izin veriyorum.

Mürekkep, akrilik ve suluboyayla çalışmayı tercih ederim ama ara sıra da yağlı boya çalışıyorum. Yağlı boya resim yapmak bana sabırlı olmayı öğretiyor ve çalışırken çok keyif alıyorum.

Akriliklerle çalışırken, çok fazla su kullanma eğilimindeyim ve dokulara olan tutkum olduğu için ortam eklemeyi seviyorum. Ben de işlerime nokta ve daireler eklemeyi seviyorum ve bunlar kaçınılmaz olarak birçok işimde yer buluyor.

Bir de kolaj var, çok tatmin edici bir şey. Sık sık kendi baskılarımı yapıyorum ve baskılarımdan kolajı sanat eseri üzerine uyguluyorum.

F. Tan: Pandemi (Covid 19) sürecinde sanatsal faaliyetlere katılabildiniz mi? Covid 19 sizi ve çevrenizi nasıl etkiledi?

Gloria Keh: Singapur'da yaşıyorum ve iki aydır kapalı kaldık. Gerçek sanat sergilerinin belirgin bir şekilde yokluğu olmasına rağmen, internet özellikle Facebook, çevrimiçi sanat sergileri için sayısız açık çağrı yaptı; bunların çoğu ücretsiz katılım içindi. Bu sanal etkinliklerin çoğuna katıldım ve süreç boyunca daha fazla uluslararası sanatçıyla tanıştım.

Covid, birkaç proje iptal edildiğinden veya ertelendiğinden beni etkiledi.

Ne yazık ki ABD'deki bazı galeriler sözleşmeleri yerine getirmedi, katılım ücretlerini iade etmedi ve e-postalara cevap bile vermek istemedi.

Pandemi nedeniyle gelir kaybına uğramış aileleri desteklemek için birkaç çevrimiçi yardım müzayedesine katıldım. Benim ülkem Singapur'da, onaylanmış ve kayıtlı hayır kurumları için bağış toplama çok aktifti ve hükümetimiz, toplanan bağış miktarlarında doları dolar ile eşleştirdi: Resimlerimi çevrimiçi müzayedelerde sundum ve Singapur'daki hayır kurumlarını desteklemek için yaklaşık 10 resim sattım.

Bu pandemi süreci, bizleri daha da olgunlaştırdı ve sanat adına farklı kapılar açtı.

F. Tan: Ülkenizde sanata ve sanatçıya bakış açısı nedir?

Gloria Keh: Ben gençken, 50 yıl önce olduğu gibi, bir sanatçı olarak geleceği çok kasvetli görüyordum. Ebeveynler o zaman genellikle bir meslek olarak sanat fikrine karşıydılar.

Ancak zaman ve bolluk ile işler değişti. Bugün sanat biraz saygı görmeye başlıyor; sanatçılar tembel serseriler olarak görülmüyor. İnsanlar iyileşmek için sanata bakıyorlar. Ebeveynler sonunda beynin sağ tarafının mantıksal sol beyin kadar önemli olduğunu anlamaya başladılar.

F. Tan: İnsanlar sanatçıyı nasıl görüyor? İnsanların sanata bakışından memnun musunuz?

Gloria Keh: Giderek daha fazla insan sanatı ve bir sanatçının toplulukta oynadığı rolü takdir ediyor. Bugün, tiyatro olsun, sanatın herhangi bir biçiminin peşinde koşan şiir, her zamankinden daha kabul edilebilir hâle geldi.

İnsanların sanata bakışından memnun musunuz? diye sorarsanız. Maalesef gerçekten tatmin olmadım ama her şeyin yolunda gitmesi gerekiyor ve işler değişecek. Soyut resim yapmayı tercih ediyorum ve hala çocukların aynısını yapabileceğini söyleyen insanlardan bıktım. Ama gerçek şu ki, İnsanların birçoğu da yeni fikirlere, kavramlara açık değil: insanlar tanınabilir sanatı tercih ediyor. Sorun değil ama ne yazık ki insanlar sanatı anlayamadıkları zaman onu dikkate almıyorlar ve eleştiriyorlar.

Soyut sanatın duyguları uyandırdığını anlamıyorlar.

F. Tan: Bir sanatçı olarak, sanatınızı ve kendinizi gelecekte nerede görüyorsunuz?

Gloria Keh: Son kullanma tarihime yaklaşıyorum, bu yüzden yaşadığım sürece hâla resim yapabileceğimi umuyorum. Fırça tutabildiğim sürece resim yapacağım. Umarım zamanla sadece özetleyerek çizerim. Hayır işleri için para toplamak amacıyla resim yaptığım için hâla çağdaş bir çizgide resim yapıyorum.

Ayrıca sanatımı daha çok müzeye taşımayı umuyorum. Eserlerimi birkaç müzeye bağışlıyorum ama gerçekten daha fazlasına ulaşmak istiyorum.

F. Tan: Çalışmalarınızda en çok hangi temayı kullanıyorsunuz?

Gloria Keh: Barış. Çünkü barış benim için çok çok önemli. İç huzur yoksa ödüllerin, takdirlerin, maddi malların faydası nedir? İçiniz rahat değil…

F. Tan: Sanatın insanlar üzerindeki gücüne inanıyor musunuz?

Gloria Keh: Sanatın çok güçlü olduğuna inanıyorum ama tüm insanlar üzerinde çalışmıyor.

Sanatın gücünü reklamda, modada ve dinde görüyorum. Ancak sanata aldırış etmeyen, sanattan etkilenmeyen, motive edilmeyen veya etkilenmeyen insanlar var.

F. Tan: Her çocuğun sanata yönlendirilmesi gerektiğini düşünüyor musunuz?

Gloria Keh: Hayır. Çocuklara sanatı deneyimleme fırsatı verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Ama buna zorlanmamalılar. Sanat harika ama herkese göre değil.

F. Tan: Çocukların ve gençlerin sanatınıza bakış açısı nedir?

Gloria Keh: Çocuklarla ve çoğu engelli olan genç yetişkinlerle çok çalıştım. Genel olarak gençlerin konseptlerime daha açık olduğunu görüyorum. Çocuklar bunu olduğu gibi söylüyor: Çocukların genellikle açık sözlü ve dürüst olmalarını seviyorum. Bu benim için genellikle yorumlarının arkasında gizli bir gündemi olan yetişkinden çok daha iyi.

F. Tan: Toplumun gelişimi ile sanat arasında bir bağlantı olduğunu düşünüyor musunuz?

Gloria Keh: Evet kesin bir bağlantı var. Sanat, hayal gücüne bir sıçrama tahtası sağlar. Sanat çevreye zarafet katar. Sanat, ağza alınmayacak olana meydan okumaya cesaret eder. Sanat kışkırtıyor. Kışkırtır. Yine de sanat aynı zamanda huzur ve sükûnet getirebilir. Sanat dünyaya güzellik getirir ve güzellik kendi içinde bir şifa biçimidir. Dünyanın, toplumun, bireyin hepsinin iyileşmeye ihtiyacı var.

F. Tan: Bir resim yapılırken sizde ve tuvalde nasıl bir macera yaşanıyor?

Gloria Keh: Genellikle bir izin verme sürecidir. Sanatçı benden çok daha zeki olan içsel rehberliği kabul etmektir. Her zaman bir macera vardır: bir sürpriz unsuru. Kendi içinde süreç benim ödülümdür. Bazen bir mücadele oluyor ama bu çoğu zaman inatçı ya da egoist olmamdan kaynaklanıyor. Sürecin yoluna girmeden gelişmesine izin verirsem, sonuç her zaman minnettarlık olur.

F. Tan: Niğde hakkında ne biliyorsun?

Gloria Keh: Dürüst olmak gerekirse, güzel tarihi mekanlara sahip olması dışında pek bir şey yok. Gördüğüm resimlerden çok etkilendim ve çekici bir şehir. Ama Niğde'nin güzel yanı, Safa adlı büyük bir ressamın bu özel yerden bizleri selamlaması.

F. Tan: İleride Niğde'ye gelmeyi düşünüyor musun?

Gloria Keh: İnşallah ve sağlığım izin verirse çok isterim. Yeni bir yer görmek her zaman ilginçtir.

F. Tan: Türkiye hakkında ne düşünüyorsun? Daha önce geldiniz mi?

Gloria Keh: Eşim ve ben balayımızı 30 yılı aşkın bir süre önce Türkiye'de geçirdik. Türklerin muhteşem olduğunu düşündüğümü hatırlıyorum! Hem ziyaret ettiğimiz şehirleri çok sevdik hem de orada harika vakit geçirdik. Türkiye tarihin içinde ve inanılmaz güzelliklerle kutsanmış muhteşem bir ülke.

F. Tan: Türkiye'de en çok görmek istediğiniz şehir neresi?

Gloria Keh: Bursa'yı tekrar görmeyi çok istiyorum. Kapadokya, Pamukkale ve Konya'yı da ziyaret etmeyi çok isterim.

F. Tan: Bir sanatçı gözünden bize konumunuzdan (şehriniz, köyünüz veya ilçeniz) bahseder misiniz?

Gloria Keh: Yaşadığım yer Singapur, Güney Doğu Asya'da küçük bir ada. Buradaki harika şey, çok ırklı bir topluluğumuz olması. Pek çok müzeye ev sahipliği yapan küçük adamızda sanata çok önem verilir.

Çok çeşitli kültürlerimiz var ama bir birlik var: Bir sanatçı olarak bu birlikten zevk alıyorum ve özellikle Peranakan mirasımızdan ilham alıyorum. Peranakan, Çince doğmuş boğaz anlamına gelir. Bu hem Çin hem de Malay geleneklerinin evliliğidir. Çoğu zaman, Peranakan kültürünün bir yönü sanat eserlerime giriyor. Hint etkisini de seviyorum: çok sayıda parlak, canlı renk kullanmaları, birçok Hint sanatındaki sembolizm.

Huzurlu Singapur'da yaşadığım için şanslıyım. Ülkemiz Garden City olarak biliniyor ve ben her zaman Tabiat Ana'dan ilham alıyorum. Bitki örtümüz ekvator olmasına rağmen zengin ve bereketlidir. Elbette bir sanatçı olarak, mevsimlerin değişmesi kişinin sanatı için her zaman bir nimet olacaktır. Ancak seyahat, araştırma, hayal gücü ve yaratıcılıkla, ağırlığını tuzda, boyada değilse bile, ılıman toprakların mevsimleri hakkındaki kendi görüşünü ifade etmede adaletli bir sanatçı olmalıdır. Mevsimsiz bir diyarda yaşayabilirim ama hemen hemen her gün aklımdaki mevsimleri yaşıyorum.

Röportajın İngilizcesi

F. Tan: Can we get to know you a bit?

Gloria Keh: I am 69 years old and was born (and still living) in Singapore. Began painting since childhood. I enjoy music, poetry and of course art. Am married but have no children. I am a loner and function best in solitude.

F. Tan: Are you a self-educated artist? Or from an art school?

Gloria Keh: More self taught although I did study mandala art and symbolism at the Theosophical Society in Melbourne for over a period of 10 years. My first art teacher was my late father, who was an oil painter. I did undertake a short course in art therapy at an art college in Singapore and was mentored by an American painter for five years.

F. Tan: Which techniques do you use in your works?

Gloria Keh: This depends on what medium I am working in. I basically paint from intuition. I do have a concept in mind but more often than not, I allow the paints and the colors to guide me.

I prefer working with inks, acrylics and watercolors but every now and again, I do enjoy painting in oils, as I find oil painting very grounding: it teaches me patience.

When i work with acrylics, I tend to use alot of water and like adding mediums as I have a penchant for textures. I also like including dots and circles in my work and inevitably these find a place in many of my works.

Then there is collage, something that is very satisfying. I often make my own prints and cut out from my prints to collage onto artworks.

F. Tan: Have you been able to participate in artistic activities during tbe pandemic process? How did Covid 19 affect you and your environment?

Gloria Keh: I live in Singapore and we had a lockdown for two months. Although there has been a marked absence of actual art exhibitions, the internet especially Facebook had countless open calls for online art exhibitions; most of which were for free participation. I took part in lots of these virtual events and got to know more international artists through the process.

Covid did affect me as several projects were either cancelled or postponed.

Sadly some galleries in the USA did not honor contracts, did not refund participation fees and do not even want to reply to emails.

I participated in several online charity auctions to support families who suffered loss of income because of the pandemic. In my country Singapore, fundraising for approved and registered charities was very active and our government matched dollar for dollar on the amounts of donations raised: I offered my paintings on online auctions; and sold about 10 paintings to support charities in Singapore.

All in all Covid has taught us all a very big lesson.

F. Tan: What is the perspective of art and artists in your country?

Gloria Keh: When i was young, like 50 years ago, a future as an artist was considered bleak. Parents then were generally against the idea of art as a profession.

But with time and affluence, things have changed. Today, art is beginning to command some respect; artists are not considered lazy bums. People look towards art for healing. Parents finally are starting to realise that the right side of the brain is as important as the logical left brain. It is about time.

F. Tan: How do people view the artist? Are you satisfied with people’s view of art?

Gloria Keh: More and more people are appreciating art and the role an artist plays in the community. Today, pursuing any form of the arts, be it theatre, poetry is more acceptable than ever before.

Being satisfied with people’s view of art? Sadly I am not really satisfied but things just have to run its course; and things will change. I prefer to paint abstract art and am tired of people still saying that their child could do the same. But the hard fact is that kid did not. Many are also not open minded to new concepts: people prefer recognisable art. That is fine but it is unfortunate that when people cannot understand the art, they discount it and criticize it.

They fail to understand that abstract art evokes feelings. If you only want to understand something, go read a book. Abstract art transcends understanding. You either get it or you dont.

F. Tan: As an artist, where do yousee your art and yourself in the future?

Gloria Keh: I am nearing my use-by date, so i hope to still be able to paint for as long as I live. As long as I can hold a brush, I will paint. I hope that in time I will only paint abstracts. Because I paint to raise money for charity, I still paint in a contemporary vein.

I also hope to get my art into more museums. I have been donating my works to a few museums but really want to reach out to more.

F. Tan: Which theme do you use most in your works?

Gloria Keh: Peace. Because peace is very very important to me. Whats the use of awards, recognitions, material goods, if there is no inner peace? No peace of mind?

Whats the use of a castle if one’s country is a war torn zone?

F. Tan: Do you believe in the power of art over people?

Gloria Keh: I believe art is very powerful but it does not work on all people.

I see the power of art in advertising, fashion and in religion. But there are people who are oblivious to art and are not moved, motivated or influenced by art.

F. Tan: Do you think every child should be directed to art?

Gloria Keh: No. I feel children should be given opportunities to experience art. But they should not be forced into it. Art is wonderful but it is not for everybody.

F. Tan: What is the perspective of children and young people to your art?

Gloria Keh: I have worked alot with children, and young adults, many of whom were handicapped. By and large I find younger people are more open to my concepts. Children say it as it is: I like the way kids are often outspoken and honest. This to me is far better than the adult who usually has a hidden agenda behind his or her comments.

F. Tan: Do you think there is a connection between the development of society and art?

Gloria Keh: Yes there is a definite connection. Art provides a springboard to the imagination. Art adds grace to the environment. Art dares to challenge the unspeakable. Art tantalises. It provokes. Yet at the same time art can bring tranquility and calm. Art brings beauty to the world and beauty is in itself a form of healing. The world, the society, the individual all need healing.

F. Tan: What kind of adventure takes place in you and on the canvas while a painting is being created?

Gloria Keh: It is often a process of allowing. Of just accepting the inner guidance that is far more intelligent than me, the artist. There is always an adventure: an element of surprise. The process in itself is my reward. Sometimes there is a struggle but that is often because I am stubborn or egotistical. If I allow the process to unfold, without getting in its way, the result is always one of gratitude.

F. Tan: What do you know about Nigde?

Gloria Keh: Honestly nothing much except it has beautiful historical sights. From the pictures i have seen, it is very alluring.

But the nice thing about Nigde is a great artist named Safa hails from this special place.

F. Tan: Do you plan to come to Nigde in the future?

Gloria Keh: God willing, and if health permits, I would love to. Always interesting to see a new place.

F. Tan: What do you think about Turkey? Did you come in before?

Gloria Keh: My husband and I spent our honeymoon in Turkey more than 30 years ago. I remember thinking gee these Turkish men are gorgeous! What a thought whilst one was on one’s honeymoon. We both loved the cities we visited and had a wonderful time there. Turkey is steeped in history and is such an amazing country blessed with incredible beauty.

F. Tan: Where is the city you most want to see in Turkey?

Gloria Keh: I would like to return to Bursa again. And visit Cappadocia, Pamukkale and Konya.

F. Tan: 18. Can you tell us about your location (your city, village or town) from the perspective of an artist?

Gloria Keh: Singapore, where i live is a small island in South East Asia. The wonderful thing here is we have a multi racial community. Art abounds on our little island that boasts many museums.

We have such diverse cultures yet there is a oneness: as an artist I enjoy this oneness and am inspired particularly by our Peranakan heritage. Peranakan means straits born Chinese. This is a marriage of both the Chinese as well as the Malay traditions. Often, some aspect of the Peranakan culture finds its way into my artwork. I also love the Indian influence: their use of a plethora of bright vivid colors, the symbolism in lots of Indian art.

I am blessed to live in peaceful Singapore. Our country is known as the Garden City and I am always inspired by Mother Nature. Our vegetation is rich, and luxuriant, inspite of being equatorial. Of course as an artist, the change of seasons would always be a boon for one’s art. But with travel, research, imagination and creativity, an artist worth his or her weight in salt, if not in paint, should be able to do justice in expressing his or her own view of the seasons of temperate lands. I may live in a seasonless land, but I experience the seasons in my mind almost every day.