Bu haftaki röportaj konuğumuz 7 üniversite okumuş turizmci, endüstri mühendisi, 2 çocuk annesi, iş kadını, Niğde sevdalısı Bahar Şahiner Öke. Gazetemiz muhabiri Fatma Tan’ın Bahar Şahiner Öke ile yaptığı röportajda Niğde’nin turizmi konuşuldu.
F. Tan: Bahar Şahiner Öke kimdir kendinizden biraz bahseder misiniz?
B. Şahiner Öke: İlk ve ortaokulu Niğde’de, liseyi Kayseri’de, üniversite öğrenimimi ise Ankara’da Çankaya Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nde tamamladım. 2007 yılında aile işletmemiz olan Şahiner Fidancılık’ta iş hayatıma başladım. 2008 yılında aile işletmemiz olan Hotel Şahiner’de Genel Müdürlük görevine başladım. 2012 yılında kardeşlerimle Mustafa Şahiner ve Emre Şahiner ile İnovasyon Turizm Danışmanlık şirketini kurduk. Kadesh Travel ismimiz ile seyahat acentesi işletmemizi hâlen devam ettiriyoruz. İnovasyon Danışmanlık markamız ile de eğitim ve danışmanlık hizmetleri veriyoruz. Birçok STK da görev aldım ve almaya devam ediyorum. Niğde Fotoğraf Amatörler Derneği Kurucu Yönetim Kurulu üyesi, Niğde Turizmciler Derneği Kurucu Başkanı ve Niğde Ticaret Odası Kadın Girişimciler İcra Kurulundayım.
İş hayatımın yanı sıra eğitim hayatıma da devam ediyorum. İlk Üniversite eğitimim olan Endüstri Mühendisliğinin ardından İşletme Fakültesi, Tarım Teknolojileri, Seyahat Hizmetleri Turizm ve Yerel Yönetimler bölümlerini okudum. Şu anda Nevşehir Hacıbektaş Veli Üniversitesi Turist Rehberliği, Anadolu Üniversitesi Kültürel Miras ve Turizm bölümlerini okuyorum. Evliyim 2 çocuk annesiyim.
F. Tan: Genç bir iş kadını olarak oldukça aktif görevlerde bulunuyorsunuz. Bu durum günlük yaşamınıza nasıl etki ediyor?
B. Şahiner Öke: Memleketim Niğde’yi önemsiyorum ve değer katmak için çalışıyorum. Memleket sevgisi bize babam Muzaffer Şahiner'den kalma bir miras. Daha az boş zamanla aileme, işime, eğitime, hobilerime ve Niğde için özel projelere vakit ayırabiliyorum.
F. Tan: Şahiner Niğde’de bir marka. Şirketlerinizin Niğde ekonomisine katkısı nedir?
B. Şahiner Öke: Turizm ve tarım sektörlerinde faaliyet gösteren bir firma olarak istihdamı önemsiyoruz. Şahiner Fidan 21 senelik bir marka ve 2 yıldır Kazakistan'a mavi sertifikalı bodur elma fidanları ihraç ediyoruz. Şahiner Fidan olarak Türkiye’nin birçok ilinde Tarım Fuarlarına katılıp Niğde elmasının ve Niğde'de yetiştirdiğimiz bodur elma fidanlarının tanıtımını yaptık. Hotel Şahiner işletmemiz 22 yıldır Niğde de hizmet veriyor. Birçok turizm fuarına Niğde turizmini tanıtmak için katıldık. Kadesh Travel olarak Niğde’nin tur güzergahlarının tanıtımını yapıyoruz.
F. Tan: Niğde Fotoğraf Amatörler Derneği Kurucu Yönetim Kurulu üyesisiniz aynı zamanda bu derneğin yaptığı faaliyetlere de katılıyorsunuz. Fotoğrafçılığın Niğde’deki yeri nedir?
B. Şahiner Öke: Niğde de doğa ve dış mekân fotoğrafçılığı 2010 yılında Niğde Fotoğraf Amatörleri Derneği (NİFAD) ile başladı. Niğde Fotoğraf Amatörleri Derneği Kurucu Başkanı kardeşim Mustafa Doğan Şahiner’dir. Kendisi Oxford’da yüksek lisans yaparken başladığı fotoğraf merakını Niğde’ye taşıdı. 15’den fazla fotoğrafçılık eğitimi verdi. Dernek bünyesinde bir çok sosyal sorumluluk projesi yaptık. Bunların içinde beni en çok etkileyen işitme engelli öğrencilerle yaptığımız "Sessiz Fotoğraf" projesi idi. NİFAD olarak 10’dan fazla fotoğraf sergisi açtık. Fotoğraf gezileri düzenledik. Bütün bunlar Niğde’nin görsel tanıtımına katlı sağlamak ve Niğde’nin tarihi ve doğal güzelliklerini kaliteli fotoğraf çeken kişiler tarafından tanıtılmasını sağlamıştır.
F. Tan: Niğde Turizmi neden gelişemiyor?
B. Şahiner Öke: Niğde tarihi dokusu ve doğal güzellikleri yönünden çok zengin. Niğde, Kültür Turizmi, Doğa Turizmi, Ekoturizm, Termal Turizm, Gastronomi Turizmi, Dağ Turizmi, Macera Turizmi, Incoming Turizmi (Gelen Turist Turizmi) yapılmaya elverişli. Bu potansiyelleri harekete geçirebilmek için kısa ve uzun vadede turizm stratejisi, turizm teşvikleri ve turizm altyapısı oluşturulması gerekiyor.
Turizm uzun soluklu ve sürekli yatırım isteyen bir sektör. Ne yazık ki güçlü bir turizm stratejimiz yok.
Tarihi ve arkeolojik değeri olan alanların çevre düzenlemesi bakımı ve ziyaretçilerin kullanabileceği alanların oluşturulması da çok önemli.
Türkiye Turizm Stratejisi Master Planında Çiftehan turizm merkezi olduğu için Niğde Termal Turizm dışında yer almıyor. Kapadokya Kültür Turizmi Gelişim Bölgesi’nde Aksaray, Kayseri, Kırşehir ve Nevşehir yer alırken Niğde yer almıyor. Buda devletin yaptığı turizm yatırımlarında Niğde’nin dışarda kalmasına sebep oluyor.
Kırsal Turizm potansiyeli çok yüksek olan Niğde, 2010 yılında başlayan bir AB yatırım teşvik programı olan IPARD dan yararlanamıyor. Programda Kayseri, Nevşehir, Konya, Aksaray, Mersin, Karaman gibi çevremizdeki bütün iller varken Niğde programda yok. Tarımsal üretim ve kırsal turizme 11 yıldır proje başı 500 bin Euro teşvik veren programda olmayınca çevremizdeki illerle rekabet etmemiz zaten mümkün değil. Nevşehir’de son 11 yılda butik otelciliğin, kaya mağara otellerinin gelişmesi, çok hızlı bir şekilde artmasının en büyük sebeplerinden biri IPARD’dır.
Ahiler Kalkınma Ajansı’da Niğde’yi turizm bölgesinde görmediği ve bölgesel turizm kalkınması yerine sadece Nevşehir’in turizm kalkınmasına önem verdiği için Niğde’den başvurulan turizm projeleri yeterli puan alsa bile bütçelendirilememiştir diyerek destek verilmiyor.
Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri (KTKGB) ve Turizm Merkezi ilan edilen bölgeler birçok teşvikten yararlanabiliyor. Niğde’de bu potansiyeli olan Gümüşler Manastırı, Kemerhisar ve Roma Havuzu, Aladağlar ve Bolkarlar bu kapsamda başvuru yapılabilir. Eğer Gümüşler Manastırı ve Tyana Turizm Merkezi ilan edilirse UNESCO dünya mirası listesine de girebilir.
Erciyes KTKGB olduğu için yatırım alırken, Aladağlar KTKGB olmadığı için yatırım alamıyor. Bolkarlar’ın Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB iken Niğde sınırları KTKGB bölgesi değil.
Kısacası teşvik olursa yatırım olur, yatırım olursa tesis olur, tesis olursa turizm olur.
F. Tan: Niğde Turizmciler Derneği Kurucu Başkanısınız ve Niğde’de turizm adına bir şeyler yapılması gerektiğine inanan birisiniz. Bazı çalışmalarda da sizi etkin görüyoruz. Dernek olarak neler yapmayı planlıyorsunuz ya da yapıyorsunuz?
B. Öke: Niğde Turizmciler Derneği’nin amacı; Niğde’nin Kültür ve Turizm potansiyelini ortaya çıkarmaya yönelik çalışmalar yapmak, Niğde’de Turizm bilincini oluşturmak, Niğde için turizm stratejileri geliştirmek, Niğde turizm alt yapısını geliştirmeye yönelik planlama, örgütlenme ve tanıtım çalışmalarını koordine etmek, Niğde turizmi işgücü niteliğini artırmak, Niğde turizmin geliştirilmesi ve sürdürülebilir kılınmasına yönelik ürün geliştirmek, tanıtım faaliyetlerine katkı sağlamak ve organize etmek, Niğde’nin Kapadokya destinasyonuna dahil edilmesini sağlamak ve destinasyon çalışmaları yürütmek, sektörel işgücü niteliğini geliştirmektir.
Şu an yürüttüğümüz çalışmalar, Niğde’nin Kapadokya destinasyonuna dahil edilmesi için alternatif tur güzergahları oluşturuyoruz. 5 gece konaklamalı Kayseri - Aksaray - Niğde - Nevşehir’inde bulunduğu 4 ilin Büyük Kapadokya Tur Güzergahını oluşturduk.
Yine Adana - Niğde - Kayseri illerini kapsayan Gurme Turu oluşturduk, Niğde’nin günübirlik, 1 gece, 2 gece, 3 gece konaklamalı tur güzergahlarını oluşturduk.
Farklı bir destinasyon çalışması olan Selçuklu’nun İzinden Konya - Aksaray - Nevşehir - Niğde - Kayseri - Sivas güzergahını içeren 6 gecelik bölge turuna Niğde Kültür Turizm Müdürümüz Alper Göncü’nün desteği ile Niğde’yi de dahil ettik.
Bütün bu yaptığımız tur güzergâh çalışmalarını Turizm Geliştirme Ajansı “TGA” ya Niğde Kültür Turizm Müdürümüz Alper Göncü ile gönderimlerini yapıyoruz.
Niğde Valiliği ve Kültür Turizm İl Müdürlüğümüz, Niğde Belediyemiz ile planladığımız mayıs ayında gerçekleşecek olan TÜRSAB Turizm İhtisas Başkanlığı üyesi acentenin katılacağı info programı planlanmaktadır.
Sosyal Medya tanıtım projelerimiz Instegram ve Facebook’ta “nigdesenicagiriyor” sayfası ile Niğde’nin tarihi ve doğal yerlerinin fotoğraflarını paylaşıyoruz. Yine sosyal medya projemiz olan ve Niğde gastronomisini tanıtmak amacı ile “nigdelezzetleri” hesabı ile Niğde’nin yöresel yemeklerini tarifleri ile fotoğraf paylaşımı yapıyoruz.
Niğde Turizmi için yaptığımız projelerimizde desteklerini esirgemeyen Niğde Valimiz Yılmaz Şimşek, Vali Yardımcımız Cemil Kılınç, Belediye Başkanımız Emrah Özdemir ve Kültür ve Turizm Müdürümüz Alper Göncü’ye teşekkür ederim.
F. Tan: Bir turizmci, iş kadını ve bir Niğdeli olarak soruyorum sizce Niğde’de marka olması gereken şey nedir? (Turizm olabilir, ekonomi alanında olabilir gibi…)
B. Şahiner Öke: Girişimcilere gerekli teşvik ve destek verildiği taktirde Niğde tarımsal üretim ve turizm sektörlerinde marka olma potansiyeli taşıyan bir şehirdir.
F. Tan: Şahiner şirketi olarak Niğde’deki gençlere yönelik ne gibi faaliyetlerde bulunuyor musunuz?
B. Şahiner Öke: Genç istihdama önem veriyoruz. Bir dönem Şahiner Spor Kulübü dernek çatısı altında lisanslı spor yapan gençlerin turnuvalara katılmalarını sağlıyorduk.
F. Tan: Sizce Niğde’de en acil çözüm bekleyen konu nedir?
B. Şahiner Öke: Niğde de istihdam sorununu çözmek ve kalkınmasını sağlamak için teşvik programlarından yararlanmasını sağlamak en öncelikli konusudur.
F. Tan: Kadesh Travel olarak bazı seyahat organizasyonları düzenliyorsunuz. Niğde’nin seyahat organizasyonlarında bulunmama sebebini neye bağlıyorsunuz?
B. Şahiner Öke: Niğde son 3 yıla kadar turizm potansiyeli olan bir il olarak düşünülmediği için gerekli tanıtım ve girişimlerin yapılmamasına.
F. Tan: Eğitim hayatınız oldukça fazla birçok insan tek üniversiteyi okurken siz 2022 yılında 7 üniversite bitirmiş bir anne ve bir iş kadını olacaksınız. Bu kadar çok üniversite okumanızdaki sebep nedir?
B. Şahiner Öke: Eğitim bitmemesi gereken bir süreç. Çünkü yeni şeyler öğrenmenin sonu yok. Turizm ve tarım sektörlerinde çalıştığım için yaptığım işleri akademik olarak da öğrenmek istedim. Bana göre en iyi ve kalıcı öğrenme, merak duyduğum alanda eğitim almaktı. Bazı insanlar da sürekli bir açlık vardır. Öğle yemeğini yerken akşam ne yesek diye düşünürüz. Bende bir bölümü bitirirken seneye ne okusam diye düşünüyorum. Sanırım benimkisi de öğrenme açlığı.
F. Tan: Biliyorsunuz ki sosyal medyanın ve teknolojinin yaygın olarak kullanıldığı bir dönemi yaşıyoruz. Bu teknolojik yenilikler maalesef gençlerimiz üzerinde olumsuz etkilere de neden oluyor. Okumaya doymayan biri olarak gençlere neler önerirsiniz?
B. Şahiner Öke: Teknoloji çağında artık tek bir alanda kendimizi geliştirmemiz yetmiyor. Birçok alanda öğrenmeye ve yeniliğe açık olmaları gerekir. Mutlaka İngilizceyi çok iyi bilmek gerekiyor. Tabi başka yabancı dilleri de öğrenmek artı katacaktır. Genel kültür çok önemli insana vizyon katar. Hiçbir zaman ben zaten biliyorum. Ben tamamım diye düşünmesinler dolu bardağa su koyamazsınız. İnsan her zaman öğrenmeye açık olmalı. Mütevaziliğe değer veren biriyim. Unutmayın ki dolu buğday başını yere eğer.
F. Tan: Niğde Fotoğraf Amatörler Derneği olarak ülkemizin büyük illerinde Niğde’yi tanıtmak üzere yapılabilecek fotoğraflı tanıtımlara katılır mısınız? Şimdiye kadar böyle bir proje hiç gündeme geldi mi?
B. Öke: Niğde’de geniş çaplı düzenlenecek bir "Foto Safari" yada Niğde temalı bir fotoğraf yarışması yapılmadı. Pandemi sürecinin sona ermesinin ardından gibi çalışmaların mutlaka yapılması gerekir. Bu Niğde için hem ciddi ve kaliteli bir fotoğraf arşivi oluşturmamıza hem de şehrin görsel tanıtımına katkı sağlar.
F. Tan: Siz dünyanın birçok ülkesini gezmiş bir gezginde sayılırsınız. Gezdiğiniz yerlerle Türkiye ve özellikle Niğde’yi karşılaştırdığınız oluyor mu?
B. Şahiner Öke: 2011 - 2017 yılları arasında Amerika’dan – Hong Kong‘a 30 ülke gezme fırsatım oldu. Tabi ki Niğde’de olsa çok iyi olur dediğimiz farklılıklar oldu.
F. Tan: Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA) tarafından düzenlenen “İller ve Destinasyonlar Tanıtım Çalışması" toplantısına katıldınız. Bu toplantıda Niğde’nin turizm alanında ilerlemesi adına neler konuşuldu bizimle paylaşır mısınız?
B. Şahiner Öke: TGA’nın ilk toplantısı idi ve daha çok kendi yapısı ve amaçları ile ilgili bilgi verdi. Niğde’nin turizm potansiyellerini konuştuk. Bu toplantıdan sonra hazırladığımız destinasyonları TGA’ya gönderiyoruz. İleride tanıtım konusunda daha çok destek alacağımıza inanıyorum.
F. Tan: Niğde yemeklerinin lezzet olarak zengin bir potansiyeli var fakat bu değerlendirilemiyor. Yeterince tanıtılmıyor. Bir turizm işletmecisi olarak Niğde’nin yemekleri hem turizme hem de ekonomiye nasıl kazandırılabilir?
B. Şahiner Öke: Turizm anlayışı sosyal medyanın hayatımıza hâkim olması ile yeniden şekilleniyor. Artık insanlar yemek, içmek ve sosyal medyada paylaşmak için geziyorlar. Gastronomi Turizmi her alandaki turizmi en çok etkileyen faktördür. Niğde’nin çok zengin bir mutfağı var. Bana göre İç Anadolu’nun gastronomi merkezi olabilir. Bunun için yöresel mutfağı olan işletmelerin yaygınlaştırılması gerek. Gastronomi festivalleri düzenlenmesi gerek. Afyon 3 kez gastronomi festivali düzenleyerek UNESCO Lezzet mirası listesine girdi.
Yöresel ürün ve lezzetlerde coğrafi işaretleme çok önemli. Memleket olarak kendi lezzetlerimize sahip çıkmamız gerek. Biz sahip çıkmazsak Niğde Tavaya başka bir il Nevşehir Tava ya da Aksaray Tava olarak sahip çıkabilir. Sosyal medyayı gastronomi turizminde çok etkin kullanmak gerekir.
F. Tan: Biliyorsunuz ki dünyayı etkisi altına alan bir Covid 19 salgını yaşıyoruz. Bu salgın sizi, aileniz ve mesleğinizi nasıl etkiledi?
B. Şahiner Öke: Birçok sektör olduğu gibi Covid 19 salgınından en çok turizm sektörü etkilendi. Bu süreçte Niğde tur güzergahı çalışmalarına ağırlık vererek alt yapı oluşturmaya çalıştık.
Aile olarakta sıkıntılı bir süreçti. Dedem Mustafa Doğan Şahiner ve Kayınbabam Siyasetçi, Eczacı Osman Öke’yi 15 gün ara ile Covid 19 hastalığından kaybettik. Bu süreç herkes gibi bizim için de zor oldu.
F. Tan: Niğdelilere bir mesaj iletmek isteseniz bu mesaj ne olurdu?
B. Şahiner Öke: Bu pandemi sürecinin en kısa zamanda bitmesini umut ederek sağlıklı günler diliyorum.