Niğde’nin en güzel mekanlarından biri olan Yeşilburç’ta emekli öğretmen Fuat Tokmak ile konuştuk. Yeşilburç’ta doğup büyüyen ve öğretmen olduktan sonra 40 yıl Bursa’da yaşayan Fuat Tokmak ve ailesi bu kışı hastalık nedeniyle tamamen Yeşilburç’ta geçirmiş.

Mübadele ile gelen babasını ve atalarını anlatırken duygulanan Fuat Tokmak, “Benim babam sekiz yaşında Selanik’ten önce İzmir’e, sonra Sparta‘ya gelmişler. Isparta’da geçim kaynakları sıkıntılı olunca daha iç bölgelere doğru gelip en son Niğde’nin Uluağaç köyüne ulaşmışlar. Yeşilburç köyü mübadele nedeniyle boşaltılmış bir durumdaymış Uluağaç’tan ayrılıp Yeşilburç’a yerleşmişler. Yeşilburç’taki binalar geldiklerinde tahrip edilmiş durumdaymış ama gelip burada yuva kurmuşlar. Onlar buraya yerleştirdiğinde çok kıt imkanlarla yani sadece canlarını alıp çıkıp gelmişler. Para yok, eşya yok, kıyafet yok… Selanik’ten muhacir olarak gelmenin ayrı bir sıkıntısı vardı. Türkiye İstiklal Savaşı‘ndan çıkmıştı. Mübadele ile Selanik’ten gelenler yoklukla mücadele ederken devlette yokluk içimdeydi. Sıfırdan üretmeye çalışan bir toplum olarak yerleşmişti babam ve diğer aileler. Buraya yerleştikten sonra arazileri ekip biçip üretmeye başlamışlar. Buğday, fasulye ekmişler. Ürettikleri bu ürünleri Niğde’ye götürüp satarak geçimlerini sağlamaya çalışmışlar.” diyerek yokluk içinde bir ülkeden diğer ülkeye yapılan göçü anlatmaya devam ediyor.

O yıllarda çok çocuğu olmanın bazı avantajları vardı. Babam inşaat işçisiydi bu nedenle İzmir’e Ankara’ya çalışmaya giderdi diyerek çocuk yaşta omuzlarına yüklenen geçim derdini anlatan Fuat Tokmak “O gittikten sonra bahçeleri sulamak bana kalıyordu. Babam aynı zamanda bana mutlaka okumam gerektiğini söylüyordu. Lise sadece Niğde merkezde vardı. Liseye bahar aylarından itibaren yürüyerek giderdik. Kışında Niğde’de ev tutar o şekilde okumaya çalışırdık. Çocukta olsak ailemizin omzumuza yüklediği bir sorumluluk vardı ve biz o sorumluluğu yerine getirmek için var gücümüzle çalışıyorduk. Ben öğretmen olduktan sonra da Yeşilburç’a geldim mi hayvan götmeye ya da bahçede çalışmaya, bahçe sulamaya gidiyordum. Bahçeden topladığımız ürünleri pazara götürüp satıyordum.

Biz aileden gördüğümüz şeyleri yapmaya devam ettik. Tayinim çıkıp gittiğimde de ekip dikmeye yerleştirdiğim yerlerde devam ettim. Mesela oturduğumuz sitenin bahçesine ağaçlar diktik ve ürün de aldık hep ekip dikmeye devam ettik. Bahçelerimizde hep işçi gibi çalışırdık.”

Köylü Üretimi Terk Ediyor!

Son 20 yıldır artık üretilen ürünün para etmediğini vurgulayan emekli öğretmen Fuat Tokmak, “Vergiyi tabana yayalım diyorlar. Ürettiğimizi tüccara götürüyoruz tüccar makbuz karşılığı alıyor eskiden öyle miydi 2 kg vişne götürüp satsan satıp geliyordun. Ama şimdi makbuz karşılığı satabilirsin. Ve bu durumda da vişneyi 2 TL’ye alması gereken 1,5 TL’ye alıyor senin de başka şansın yok satmak zorunda kalıyorsun. Tüccar olduğu müddetçe köylü kazanamıyor kazanamayacakta. Kazanamayan köylü üretimi terk ediyor.” dedi.

Yeşilburç’un en önemli sorunlarından birini dile getiren Fuat Tokmak, “Yeşilburç özelinde şunu belirtmeliyim ki Niğde Belediyesi suya o kadar çok zam yaptı ki saatini 5 TL yapacağına 40 TL’ye çıkardı. Barajın suyu bu. Bazı bahçeler büyük ve saatlerce sulamak zorunda kalıyoruz. Yani bahçeleri sulamak için çok su parası ödüyoruz. Yeşilburç’un verimliliğinin gitmesinin sebebi suya yapılan zamdır. Suya zam tabii ki yapılacak ama bunun bir ölçütü olması gerekiyor. 5 TL’lik suyu nasıl 40 TL’ye veriyorlar gerçekten anlamakta zorluk çekiyoruz. Günün birinde Yeşilburç kuru burç haline gelebilir. İnsanlar bu kadar para kazanamıyor ki bahçelerden bu kadar su parası ödesinler. İnanın biz bahçeler kurumasın diye suluyoruz. Bu parayı emekli maaşımızdan ödemeye çalışıyoruz. Su zammı küresel ısınma kadar tehlikeli bir durumdur. Bu su zammı Yeşilburçluları büyük sıkıntıya sokuyor. Parayı bulup ödeyemezseniz suyunuz kesilir. Niğde Belediyesine sizin aracılığınızla seslenmek istiyorum Lütfen Yeşilburç’taki salma sulama fiyatının düşürün yoksa Yeşilburç Kuruburç haline gelecek ve bunun dönüşü olmayacak.” diye konuştu.